Glasschuim in de wegenbouw

Voor de wegenbouw is glasschuim een heel geschikt funderingsmateriaal. Het lage gewicht, de draagkracht en de waterdoorlatendheid van een laag glasschuim maken het een ideale oplossing in met name de zettingsgevoelige veengebieden in Nederland.

Wegen in veengebied blijven altijd zakken en moeten regelmatig worden vernieuwd. Oplossingen zijn er wel, zoals een paalmatras of een lichte ondergrond van bims, geëxpandeerde kleikorrels of EPS. Ideaal zijn deze methodes echter geen van alle.

Evenwichtsfundering

Nadeel van een paalmatras is dat de weg op hoogte blijft, terwijl de aangrenzende grond wel gaat zakken. En een lichte ondergrond is eigenlijk alleen een echt goede oplossing als er een evenwicht ontstaat, waarbij de weg en de fundering samen even zwaar zijn als het afgegraven grondpakket. In dat geval blijft de weg min of meer drijven en dus meebewegen met het aangrenzende maaiveld. Bij de meeste materialen is dat niet het geval.

Wateropname

Een grondpakket in veen weegt ongeveer 1000 kg/m3. BIMS weegt droog ongeveer 700 tot 800 kgm2, maar als het water opneemt komt het eigen gewicht uit op 1200 of 1300 kg. Geëxpandeerde kleikorrels nemen eveneens water op. EPS is lichter dan het veenpakket, maar vereist extra maatregelen om aantasting door olie en knaagdieren te voorkomen. Daarbij is EPS niet waterdoorlatend en moet hemelwaterafvoer dus extra aandacht krijgen.

Gewichtsbesparing

Glasschuim weegt voor deze toepassing slechts 300 kg/m3, wat door wateropname onder druk maximaal toeneemt tot 450 kg/m3. Als het glasschuim zich geheel onder water bevindt is het eigen gewicht na 50 jaar nog maximaal 700 kg/m3. Daarmee is het dus blijvend beduidend lichter dan het veenpakket. En dus hoeft minder diep te worden uitgegraven om de gewenste gewichtsbesparing voor een evenwichtsfundering te realiseren. Milieutechnisch voordeel is dat glasschuim een gerecycled materiaal is dat meer dan voldoende aanwezig is.

Afschuiving talud

Ook het maken van een talud is in glasschuim eenvoudig. Glasschuim heeft een ruw oppervlak waarmee de brokken bij verdichten min of meer in elkaar haken. Deze haakweerstand voorkomt afschuiving in een talud.

Verdichten in lagen

Glasschuim laat zich gemakkelijk verspreiden en verdichten. Daartoe wordt het materiaal aangebracht in een laagdikte van maximaal 400 mm, die vervolgens met een lichte trilplaat maximaal 30% wordt verdicht. Daarna kan de volgende laag er rechtstreeks overheen, zonder folie of dergelijke. Een afdekking met geotextiel aan de onder- en bovenzijde is voldoende. Dit dient om indringing van zand en grond te voorkomen, waardoor de open waterdoorlatende structuur in stand blijft.

Financieel voordeel

Toepassen van glasschuim in de wegenbouw is ook financieel aantrekkelijk. De wegenbouw rekent vaak met prijzen per ton en die prijs ligt bij glasschuim iets hoger dan bij bims. Maar het gewicht van glasschuim is veel lager en dus krijgt men meer volume bij het zelfde gewicht, terwijl er minder van nodig is omdat door het lage gewicht minder grond hoeft te worden uitgegraven. Ook is het transport goedkoper door het lage gewicht. Glasschuim wordt vervoerd met vrachtwagens met 92 m3 laadvermogen en een zogenaamde ‘walking floor’ die het lossen gemakkelijk maakt.

Onderzoeken

In Zweden is door de technische universiteit onderzoek gedaan naar glasschuim in wegenbouw. In Duitsland is er inmiddels een merkblad voor afgegeven met normen hoe een funderingsconstructie met glasschuim wordt opgebouwd.